Kehanet: Teknolojik Gelişmeler Sosyal Medya’nın Geleceğini Nasıl Etkileyecek?
Medya insanların gündemlerini belirliyor. İnsanlar da gündemlere göre düşünüyor ve hareket ediyor. Gelin birlikte, insanların dünyayı algılamasındaki en önemli kavramlardan olan ‘’medya’’ bugün neleri etkiliyor ve gelecekte neye benzeyecek, üzerine düşünelim.
Sosyal Medyada Sesli İletişim ve Günlük Yaşama Etkisi
2000’li yılların başında geliştirilen yazılımlar sayesinde özellikle radyo programları ve müzik dosyaları olmak üzere birçok ses dosyası ücretsiz olarak aktarılabiliyor ve saklanabiliyor. Bu da ucuz yöntemlerle kaliteli ses dosyalarının dünyayla paylaşabilmesi anlamına geliyor. Ücretsiz bir yayın tekniği olarak ortaya çıkan podcast, reklam ve sponsorluklar sayesinde belirli alanlarda inanılmaz ilerleme göstererek, devasa iletişim platformlarına dönüşüyor. YouTube ve Spotify gibi birçok platformda binlerce saatlik ses kayıtları tüm dünyada kullanıcılar tarafından takip ediliyor.
İnsanların sadece duyma ve konuşma yetileriyle tüm dünyayla etkileşimde bulunmasını sağlayan sesli iletişim araçları, insanların aynı zamanda birden fazla işe odaklanabilme yeteneği kazanmasını sağlıyor. Podcast yayıncılığı, sosyal medyada da yükselişine hala devam ediyor. Yayıncılar, podcast ve görüntülü canlı yayınlarla insanların günlük hayatlarına dahil olarak belirli konularda sohbet ediyor, canlı yayın kesitleri veya kayıtlarla fikirlerini dünya ile paylaşıyorlar. Sosyal medyadaki sesli yayınların popülerliğinin artmasıyla birlikte sesli asistan platformlarının da sosyal mecralara dahil olması ve günlük hayatımızda daha aktif bir rolde bulunmaları da olası bir durum.
Sesli asistan platformları ise son yıllardaki gelişimleriyle beraber birçok insanın hayatına şimdiden dahil oldu. İçlerinde Microsoft, Apple, Amazon, Google ve Samsung’un da bulunduğu birçok şirket tarafından geliştirilmiş yüzlerce sesli asistan platformu birçok basit işlemi gerçekleştirip, yalnızca ses ile bilgiye erişilmesini sağlıyor. Sesli asistan teknolojisi sürekli geliştirilmeye devam ediyor ve günlük hayata daha çok dahil olarak telefon, tablet, bilgisayar ve televizyon gibi birçok elektronik cihazı sesli olarak kullanabilmeyi sağlıyor.
Bu içeriği de okumadan geçmeyin: Sosyal Medya Hakkında Merak Ettiğiniz Her Şey: Sosyal Medya Sözlüğü
Yeni Normal, Sanal Gerçeklik ve Günümüze Etkileri
Blockchain teknolojileri sayesinde ekonomi ve veri gizliliği bambaşka bir seviyede değerlendirilmeye başlandı. Bu yeni sistem, geleneksel ekonomiden bağımsız olarak kendini sürdürebiliyor. Blockchain sistemi ve sağladığı dijital değerler, ekonomide kaynak olarak kullanılan metayı değiştiriyor. Aynı zamanda blockchain teknolojileri, herhangi bir kısıtlamadan sıyrılmak için birçok alternatifin kullanılmasını da mümkün kılıyor. Bu ekonomik değişkenlerin tercih edildiği bir piyasa ve sosyal iletişim mecraları, kolayca baskıcı rejimlerin kısıtlamalarından sıyrılarak tüm işlemlerini alışılmışın dışında yöntemler kullanarak gerçekleşmesini sağlayabilir.
Yaklaşık iki sene kadar süren pandemi süreci; kapanma, eve servis, izolasyon ve uzaktan çalışma gibi birçok kavramı hayatımıza kattı. Çok kısa sürede bu kadar değişimi kaldırabilen bir toplumun, daha geniş sürelerde oluşacak değişikliklerle bugünkü yapısından çok daha farklı olabileceği tahmin edilebilir.
VR teknolojileri, çevrim içi toplantılar, uzaktan çalışmak, internetten alışveriş vb. bizlere artık çok da uzak kavramlar değiller. Dijital teknolojiler ve sosyal medya, her geçen gün hayatlara daha fazla dahil oluyor. Bu teknolojilerle uyumlu blockchain tabanlı bir sosyal mecra, gelecekte toplumun işleyişini etkileyerek daha ‘’dijital’’ yapıda bir sistem oluşmasına sebep olabilir. ‘’İnternet toplumu’’ diğer bütün kurallar, yasalar ve etiketlerden sıyrılarak diğer topluluklardan uzaklaşabilir. Yaşadığımız yer; gerçek toplumdan kendini sıyırarak geleceği şekillendiren bu insanlar, yeni buluşlar ve yeni yaşam tarzlarıyla bambaşka olabilir.
Kehanet
Teknolojik gelişmeler sayesinde kişisel ve kitlesel iletişimin ilerleyişi geçmişte hiç olmadığı seviyelere geldi. Birkaç on yıl önce insanlardan geleceği tahmin etmelerini istesek, muhtemelen en hayalperestlerimiz yine uçan arabalar ve ışınlanmadan bahsederdi. Bizim ise günlük yaşantımızda deneyimlediğimiz drone’lar, yüksek hızlı internet, yapay zekâ ve birçok konudaki ileri teknolojiler sayesinde farklı hayallerimiz olabilir.
Yapay zekâ ve sanal gerçeklik sayesinde hayallerin üst sınırı yeniden çiziliyor. Tarihe bakarak geleceği değerlendirmeye çalışırsak, yani bir nevi ‘’kehanet’’ vermeye çalışsak, neler görürdük?
Farklı kökenlerden insanların aynı ortamda bulunması hem kişisel hem de toplumsal olarak değişime sebep oluyor. Günümüzde 5 milyar insanın sürekli olarak etkileşimde bulunduğu da göz önünde bulundurulursa, şimdiden sosyal mecralarda temelleri atılan bir ‘’üst kültür’ün’’ 50 yıl sonra dünya çapında yayılmasından bahsedilebilir. Şu ankinden farklı ekonomik dayanaklara sahip, farklı erişim imkanları kullanılarak ulaşılabilen, farklı toplum yapısında ve farklı şekilde yönetilen bir sistemden bahsedelim.
Bu sistemde iletişim nasıl sağlanırdı? Cevabı sanıyorum hayal edebiliyoruz. Bu dünyada, VR araçlarının küçülmesiyle gözlük veya lensler kullanılabilir, hologram teknolojileri veya sanal gerçeklikle toplantılar gerçek dünyada veya dijital mecralarda uzaktan gerçekleştirilebilir. Belki de görüntü ve ses iletme teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde farklı bir sistemle iletişim sağlanabileceği için şu an görüp duyduğumuz teknolojiler bile antika olarak değerlendirilebilir.
Böyle bir iletişim sistemiyle çalışan bir toplum, nasıl görünürdü? Şeffaf ve güvenilir bir sosyal mecra üzerinde, herhangi bir konuda, herhangi birinin fikrinin anında sorulabildiği düşünülürse; en iyi ihtimallerden birinde, toplumdaki yetki ve sorumluluk alanlarının farklı bir sistemde paylaşılması gerekirdi. Yapay zekâ destekli gelecek hayallerinde, insanlar olarak kontrolü kaybetmekten korkuyoruz. Halbuki belirgin bir şekilde tüm insanlarda bulunan hata payının ortadan kaldırılması için geliştirilmiş yapay zekâ teknolojilerinin kullanılması, gelecekte şimdikine göre çok daha güvenilir olabilir.
Sosyal Medya ve Geleceği
Sosyal medya, geleneksel medyanın aksine iletişimin karşılıklı olabilmesini sağlıyor. Eş zamanlı olarak yapılan etkileşimler, sistemin daha karmaşık ve daha hızlı olmasına sebep oluyor. Gelecek ve takip eden nesiller, gerçek hayatta gördükleri ve etkileştikleri insanlardan daha çok doğdukları dünyanın gerçeklerinden biri olan sosyal medya topluluğundan etkilenecek.
Eve servis, kargo ve çevrim içi alışveriş gibi alışkanlıklar, pandemi sürecinde büyük bir değişime uğruyor. Blockchain, kripto para ve NFT gibi kavramlar, zaten değişme sürecinde olan ekonomiyi zoraki sebeplerle evrilmeye yöneltiyor. Twitter, Facebook, Instagram gibi birçok sosyal mecrada alışveriş yapılabilecek özellikler tanıtılıyor. Tanıtım, reklam ve pazarlama süreçlerinin tamamının geleceği dijital mecralar üzerinden sağlanacak ve muhtemelen alışverişin geleceği de aynı mecralarda bulunuyor.
Günümüzde insanlar sosyal mecralarda öğreniyor, değerlendiriyor ve karar veriyor. Geçmişte toplum genelinde sadece eğlenmek ve öğrenmek gibi amaçlarla kullanılan sosyal medya, artık alışveriş yapılan, pazarlama ve reklam sektörleri tarafından kullanılan, her türlü işin tanıtıldığı devasa bir mecra haline geldi. Ayrıca sosyal medyanın toplumdaki öneminin artışı zamanla azalacak gibi görünmüyor.
Yeni dünyanın yeni sosyal iletişim mecralarında toplumu etkileyecek kararlar alınırken, muhtemelen şu an sosyal medyada aktif olarak kullanılabilen anketler gibi düzenlenen seçimler gerçekleşecek. Belki de herkesin fikri sorularak alınan bu kararlar, yine sistem tarafından adilce uygulanabilecek. Hayat, güncel sisteme göre daha geniş kitlelerin çıkarlarının düşünülmesini sağlayan bu yönetim sistemiyle daha adil, daha şeffaf ve daha faydalı olabilir.
İsmail Onur Anayurt, 2020 Kasım ayından bu yana, Fevreka Reklam Ajansı’nda Yazar olarak çalışıyor.
Hayatın geçiciliğinin farkında olarak, yazdıklarıyla dünyaya iz bırakmayı ve fikirleriyle ölümsüz kalmayı amaçlıyor.