Yandex Reklamlarında Google’a Gönderme
Son dönemlerde adı sıkça duyulan Rus arama motoru Yandex’in reklamlarını görmüşsünüzdür. Peki, bu reklamlardaki “ergen” rolündeki “ben ne bileyim Yandex miyim?” diyen çocuğun kıyafetinin renkleri hiç dikkatinizi çekti mi? Bu ilk anda size bir ayrıntı gibi gelebilir. Ancak mesajın iletildiği kanal olması açısından net bir şekilde Google’a göndermedir. Çocuğun giysisinin üstündeki renklere bakarsanız Google’ın kurumsal renkleriyle tıpatıp aynı olduğunu göreceksiniz
Google’ın, Yandex’in tek rakibi olması bu ihtimali güçlendiriyor. Son zamanlardaki asıl tartışma konusu ise bunun açık bir şekilde yapılmış (yasal olmasa da) bir gönderme mi yoksa bir bilinçaltı mesajı mı olduğu.
Reklamlar, uzun yıllardır hedef kitlelerini etkilemek, insanların kendi amaçları doğrultusunda düşünmelerini ve davranmalarını sağlamak için çok farklı tekniklere başvurmuşlardır. İnsanların gereksinimleri, istekleri, beklentileri, psikolojik, nörolojik ve sosyal yapıları göz önünde bulundurularak bilinçaltına istenen mesajlar gönderilmiştir. Dizilerde ve filmlerde de sıkça görülen bilinçaltı mesajları; karakterlerin içtiği içecek markaları, giysileri, kullandıkları arabaları veya aksesuarları olabilmektedir. Mesajın bilinçaltı sayılması için normal bilinç düzeyinde fark edilmemesi gerekmektedir. Mesaj, bir objenin ya da başka bir mesajın içine gömülü olmalıdır. Bu şekilde yapılan bilinçaltı reklamları yasak olsa da sıklıkla kullanılmaktadır. Yandex’in ergen çocuğunun Google’a gönderme olduğu açık. Ancak bunun bilinçaltı reklam kategorisine girip girmediği belli değil.
Reklam filmi şöyle:
Bir genç sevgilisine telefon almaya karar verir fakat aradığı telefonu bir türlü bulamaz. Bu duruma sinirlenerek, karşı koltuktaki, renkleri yüzünden Google olarak zihnimizde konumlanan arkadaşına sorar: “nereden bulacağım ben bu telefonu?”
Kamera arkadaşına dönünce “ben ne bileyim yandex miyim” sloganı bağırarak söylenir.
En sonunda da dış ses “rahat bırakın çocuğu, yandex’e aradığınız telefonu yazın, özellikleri, fiyatı karşınıza gelsin” der.
Reklam filmi bilincimize artık Google yerine Yandex’i kullanmamız gerektiği mesajını yolluyor. Böylece bir şey aradığımızda, Google aklımıza antipatik karakter, Yandex ise sorun çözücü olarak geliyor. Bu mesajın açık bir mesaj mı yoksa bilinçaltı mesajı mı olduğu tartışmaları süredursun, reklam, mesajıyla Google’a güçlü bir tehdit oluşturuyor.